Het Vliegend hert.......
een uitdaging voor fotografen

Het vliegend hert is in Nederland wettelijk beschermd.

Het grootste verspreidingsgebied ligt in Zuid-Limburg waar nog diverse, in grootte sterk verschillende, populaties worden aangetroffen.

In juli bezoek ik in de avonduren regelmatig één van de gebieden waar een van de grootste populaties van Nederlands grootste keversoort voorkomt.

Foto's van zowel het Groot vliegend hert (Lucanus cervus) als van het Klein vliegend hert (Dorcus parallelipipedus) kun je bekijken in de map "Vliegend hert" (Insecten).

De Nederlandse naam heeft het dier te danken aan de enorme kaken van de mannetjes, die vertakt zijn aan het einde en doen denken aan het gewei van een hert.

De mannetjes zien er indrukwekkend uit door hun grote kaken maar kunnen hier niet mee bijten. De kaken dienen om seksegenoten te imponeren en elkaar tijdens krachtmetingen omver te werpen.

De vrouwtjes hebben weliswaar kleinere kaken maar deze zijn in tegenstelling tot die van de mannetjes krachtig en scherp en kunnen gemakkelijk verwondingen aan de huid veroorzaken.

Overdag houdt het vliegend hert zich meestal schuil in bomen en in de namiddag zoeken de dieren de geasfalteerde wegen op om zich te warmen.

Bij het invallen van de schemering worden de dieren actief, met name de mannetjes. Ze vliegen dan uit en gaan opzoek naar een partner.

Om te voorkomen dat de opwarmende dieren worden doodgereden, zijn een aantal van de holle wegen in het betreffende gebied tussen juni en september afgesloten voor verkeer.

Deze beschermingsmaatregelen zijn een gevolg van de inzet van de regionale afdeling van het IVN die al jaren ijvert voor de bescherming van deze bijzondere diersoort en hun biotoop.

Naast de monitoring van de populatie, zorgen de vrijwilligers ook voor de aanleg van zogenaamde broedstoven die bestaan uit, deels ingegraven, rottend eikenhout waarin de vrouwtjes hun eitjes leggen.

De larve van het vliegend hert leeft 4 tot 8 jaar onder de grond, vaak op de grens tussen de grond waarin het hout zich bevind en het aangetaste hout. Jongere larven graven zich soms in het hout, maar als de larve zich volledig heeft ontwikkeld en aan verpopping toe is wordt het hout verlaten en trekt de larve de grond in.

Hier breekt de larve voor de laatste keer uit zijn wormachtige huid en vormt een pop in de omliggende aarde.

Tussen juni en september breken de volgroeide kevers uit de cocon en kruipen uit de grond om aan de laatste fase van hun leven te beginnen.

Deze fase duurt niet erg lang: de mannetjes leven slechts enkele weken terwijl de vrouwtjes hooguit één tot twee maanden in leven blijven.

De volwassen kevers voedt zich uitsluitend met plantensappen van de beuk en de eik waarbij de wondsappen van oude eiken een voorkeur lijken te hebben.

De vrouwtjes knagen vaak de bast open om zo een sapstroom van wondvocht te veroorzaken die vervolgens wordt opgelikt. De mannetjes kunnen moeilijk eten omdat de enorme kaken dat verhinderen.

Het fotograferen van het vliegend hert is een hele uitdaging omdat de dieren in principe alleen bij schemering actief zijn en dan zeer bewegelijk zijn. Als je dan een exemplaar met een macro-objectief wil vastleggen, vormt niet alleen de scherptediepte een probleem maar, mede door de noodzakelijke kleine diafragmaopening, ook de sluitertijd.

Het instellen van hogere ISO-waarden en/of het gebruik van een flitser en een stevig statief (of vaste hand) zijn vaak onontbeerlijk.