Begraafplaats “Rijkskrankzinnigengesticht” Rekem

Ik had al vaker foto's van deze locatie gezien en werd steeds weer geraakt door de sfeer die er vanuit ging. Desondanks kwam het er gewoonweg niet van om een bezoek aan deze oude begraafplaats te brengen. En dit ondanks het feit dat ik er bij mijn zoektocht op Internet al achter was gekomen dat het niet eens zo ver rijden was.

Recent zag ik op de website van de Belgische fotograaf Marcel Bex wederom een aantal sfeervolle foto's van deze locatie. Ik werd weer geraakt door de mysterieuze sfeer en heb me toen voorgenomen dat ik op de eerstvolgende dag met "passende" lichtomstandigheden een bezoek zou brengen aan deze begraafplaats.

Afgelopen maandag had ik een vrije dag en werd ik 's-morgens verast door een vrijwel wolkenloze hemel en prachtige lichtomstandigheden.

Snel mijn fotospullen gepakt, de coördinaten ingetoetst in het navigatiesysteem en een half uur later stond ik voor het toegangshek van de oude begraafplaats van het “Rijkskrankzinnigengesticht” in Rekem.

Foto’s die ik op deze locatie heb gemaakt kun je hier bekijken.

In 1921 kreeg het uit de 16^eeeuw stammende kasteel van d'Aspremont-Lynden in de oude kern van het Belgisch Limburgse Rekem de functie van psychiatrisch ziekenhuis. Op het terrein van het kasteel werden voor dit doel een klein hospitaal en verschillende werkplaatsen gebouwd en de instelling werd bekend als "Rijkskrankzinnigengesticht".

In die tijd werden psychiatrische patiënten vaak uit de maatschappij geweerd. Omdat ze geen familie meer hadden of omdat de familie alle banden met hen verbroken had, verbleven ze voor de rest van hun leven in de instelling.

De populatie bestond enkel uit mannen, afkomstig uit heel België.

Patiënten die tijdens hun verblijf overleden, werden begraven op een kerkhof dat eigendom was van de instelling en ook door patiënten werd onderhouden.

Het kerkhof, met een oppervlakte van 1,08 hectare, is ingedeeld in 6 rechthoekige percelen die gescheiden worden door tussenpaden. Het toegangshek tot het kerkhof wordt geflankeerd door twee lijkenhuisjes en aan het einde van het centrale pad staat een groot Kruisbeeld.

Totaal werden in de periode 1921-1981 op dit kerkhof ongeveer 1.750 overleden patiënten begraven.

Op hun graf werd een sober betonnen kruis geplaatst met hierop een metalen plaatje voorzien van naam en geboorte- en sterfdatum.

Het kerkhof maakt sinds 2004 deel uit van het domein Isaekshoef dat behoort tot het Nationaal Park Hoge Kempen.

De afdeling Bos en Groen van het Vlaams Gewest zorgt sindsdien voor het beheer waarbij het kerkhof weliswaar zal blijven bestaan, maar langzaam zal opgaan in de natuur.